[1]. ر.ک: بحار الأنوار، ج 44، ص 223 تا 250.

[2].  هنگام توبۀ حضرت آدم(ع)، جبرئیل اسامی پنج‌تن را به ایشان تلقین کرد تا برای توبه به آنان متمسّک شود. حضرت آدم(ع) نیز نام آنان را برد و فرمود: «يَا حَمِيدُ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ، يَا عَالِي بِحَقِّ عَلِيٍّ يَا فَاطِرُ بِحَقِّ فَاطِمَةَ، يَا مُحْسِنُ بِحَقِّ الْحَسَنِ وَ الْحُسَيْنِ وَ مِنْكَ الْإِحْسَان‏» وقتی حضرت آدم(ع) نام امام حسين(ع) را بر زبان آورد، اشك او جارى و قلبش خاشع شد و به جبرئیل گفت: وقتی نام پنجمى آنها را مى‏برم، دلم مى‏شكند و اشكم جارى مى‏شود. جبرئيل امین، از قضیۀ شهادت و تشنگی امام حسین(ع) و E F اسارت خانوادۀ آن حضرت، برای حضرت آدم(ع) گفت و هردو مانند زن فرزند مرده، به شدّت گريستند.[بحار الأنوار، ج 44، ص 245]

پس از آزمایش حضرت ابراهیم(ع) در داستان قربانی‌کردن حضرت اسماعیل(ع)، خداوند سبحان از واقعۀ کربلا و شهادت امام حسین(ع) به آن حضرت خبر داد و حضرت ابراهیم(ع) براى اين مصيبت، جزع و فزع كرد و قلبش سوخت و شروع به‌گريه نمود. [الخصال، ج 1، ص 58 و 59]

روایت شده است که حضرت موسی بن عمران(ع) پس از مناجات با خداوند، درخواست کرد که یکی از گناهکاران بنی‌اسرائیل را بیامرزد، خداوند متعال فرمود: هر كسى كه از من طلب مغفرت كند او را عفو مي‌نمايم، غير از قاتل حسين. حضرت موسی(ع) از احوال امام حسین(ع) جویا شد و خداوند، ماجرای عطش و شهادت و مصائب آن حضرت در روز عاشورا را بیان کرد و سپس از قضیۀ تشنگی فرزندان و اسارت خانوادۀ امام حسين(ع) برای موسی(ع) شرح داد و حضرت موسی(ع) گریست و از دشمنان آن حضرت بیزاری جست. [بحار الأنوار، ج 44، ص 308] همچنین ر.ک: كامل الزّيارات، ص 67؛ الإحتجاج، ج 2، ص 463.

[3]. عيون اخبار الرّضا(ع)، ج 1، ص 300: «يَا ابْنَ شَبِيبٍ لَقَدْ حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ(ع) أَنَّهُ لَمَّا قُتِلَ جَدِّيَ الْحُسَيْنُ أَمْطَرَتِ السَّمَاءُ دَماً وَ تُرَاباً أَحْمَرَ ـ اي پسر شبيب! پدرم از پدرش از جدش برايم نقل کرده‌اند که وقتي جدّم حسين(ع) کشته شد، از آسمان خون و خاک قرمز باريد.» همچنين ر.ک: کامل الزّيارات، ص 88 تا 93؛ دلائل الإمامة، ص 179؛ اعلام الوري، ص 220؛ مناقب آل أبي طالب، ج ‏4، ص 54؛ أنساب الأشراف، ج  ‏3، ص 209؛ تاريخ مدينة دمشق، ج ‏14،ص 227؛ إمتاع الأسماع، ج ‏12، ص 241 و...

[4]. المزار الکبير، ص 501: «فَلَأَنْدُبَنَّكَ صَبَاحاً وَ مَسَاءً وَ لَأَبْكِيَنَّ عَلَيْكَ بَدَلَ الدُّمُوعِ دَما ـ صبح شام بر تو ندبه و گریه می‌کنم (و اگر اشک چشمم تمام شود) به‌جای اشک، بر تو خون خواهم گریست.»

[5]. الكافي، ج‏4، ص 582: «إِنَّ أَرْبَعَةَ آلَافِ مَلَكٍ عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ(ع) شُعْثٌ غُبْرٌ يَبْكُونَهُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ رَئِيسُهُمْ مَلَكٌ يُقَالُ لَهُ مَنْصُورٌ فَلَا يَزُورُهُ زَائِرٌ إِلَّا اسْتَقْبَلُوهُ وَ لَا يُوَدِّعُهُ مُوَدِّعٌ إِلَّا شَيَّعُوهُ وَ لَا مَرِضَ‏ إِلَّا عَادُوهُ وَ لَا يَمُوتُ إِلَّا صَلَّوْا عَلَى جِنَازَتِهِ وَ اسْتَغْفَرُوا لَهُ بَعْدَ مَوْتِهِ.»

[6]. در زيارت ناحيۀ مقدّسه مي‌خوانيم: «السَّلَامُ عَلَی مَنْ بَكَتْهُ مَلَائِكَةُ السَّمَاءِ ـ سلام بر E F کسی‌که ملائکۀ آسمان‌ها بر او گریسته‌اند.» [مزار الکبير، ص 498]. دربارۀ آگاهي از گريۀ ملائکه بر امام حسين(ع) در مجامع روايي ر.ک: الکافي، ج 1، ص 284؛ کامل الزّيارات، ص 83 تا 88؛  بحار الأنوار، ج ‏45، ص 220 تا 229 و...

[7]. امام سجّاد(ع) در خطبۀ خود در شام فرمودند: «أَنَا ابْنُ‏ مَنْ‏ نَاحَتْ‏ عَلَيْهِ الْجِنُّ فِي الْأَرْضِ وَ الطَّيْرُ فِي الْهَوَاءِ ـ من فرزند کسي هستم که جنيّيان در زمين و پرندگان در آسمان براي او ناله و گريه کرده‌اند.»[مناقب آل أبي طالب، ج ‏4، ص 168]. همچنين ر.ک: کامل الزّيارات، ص 93 تا 98؛ مثير الأحزان، ص 107؛ تاريخ مدينة دمشق، ج 14،ص240 تا 242؛ تذکرة الخواص، ص 241؛ شرف المصطفى، ج ‏5، ص 385 و 386 و...

[8]. كامل الزّيارات، ص79 : «بَكَتِ الْإِنْسُ وَ الْجِنُّ وَ الطَّيْرُ وَ الْوَحْشُ عَلَی الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ(ع) حَتَّی ذَرَفَتْ دُمُوعُهَا ـ انس و جن، پرنده و وحوش بر حسين بن على(ع)   E F گريستند، به نحوی که‏ اشک‏هايشان جارى گشت.» همچنين ر.ک: امالي الصّدوق، ص 116 و 127؛ مناقب آل أبي طالب، ج ‏1، ص 121؛ بحار الأنوار، ج 45، ص 201 تا 219 و...

[9]. المزار الكبير؛ ص506: «وَ أُقِيمَتْ لَكَ الْمَآتِمُ فِي أَعْلَى عِلِّيِّينَ، وَ لَطَمَتْ عَلَيْكَ الْحُورُ الْعِينُ، وَ بَكَتِ السَّمَاءُ وَ سُكَّانُهَا، وَ الْجِنَانُ وَ خُزَّانُهَا، وَ الْهِضَابُ‏ وَ أَقْطَارُهَا، وَ الْأَرْضُ وَ أَقْطَارُهَا، وَ الْبِحَارُ وَ حِيتَانُهَا، وَ مَكَّةُ وَ بُنْيَانُهَا، وَ الْجِنَانُ وَ وِلْدَانُهَا، وَ الْبَيْتُ وَ الْمَقَامُ، وَ الْمَشْعَرُ الْحَرَامُ، وَ الْحِلُّ وَ الْإِحْرَامُ ـ برای تو، در اعلی علّیین اقامۀ ماتم کردند و حورالعین در عزای تو، بر خود سیلی زدند و آسمان‌ها و ارکان آن، بهشت و نگهبانان آن، کوه‌های بلند و سرزمین‌های مختلف، دریاها و ماهی‌‌های بزرگ در آن، مکّه و کعبه و بهشیتان و مقام ابراهیم و مشعر الحرام و میقات‌ها، همگی بر تو گریستند.»  همچنين در قسمت دیگری از زيارت ناحيه مي‌خوانيم: «وَ أَسْرَعَ فَرَسُكَ شَارِداً، وَ إِلَى خِيَامِكَ قَاصِداً، مُحَمْحِماً بَاكِياً ـ اسب تو با شتاب به‌سوی خیمه‌ها آمد، در حال‌که شيهه‌ می‌زد و گريان بود.»

[10]. اسراء، 44: «آسمان‌هاى هفتگانه و زمين و هر كه در آنهاست او را تسبيح مى‏گويند، و هيچ چيز نيست مگر اينكه در حال ستايش، تسبيح او مى‏گويد، ولى شما تسبيح آنها را درنمى‏يابيد.»

[11].  كامل الزّيارات، ص 100 تا 104.

[12]. فرقان، 70: «خداوند گناهان آنان را به حسنات مبدّل مى‏كند.»

[13]. علل الشّرائع، ج 1، ص 81: اميرالمؤمنين(ع) فرمودند: «مَا جَفَّتِ الدُّمُوعُ إِلَّا لِقَسْوَةِ الْقُلُوبِ وَ مَا قَسَتِ الْقُلُوبُ إِلَّا لِكَثْرَةِ الذُّنُوب‏ ـ اشك چشم‌ها خشك نمي‌گردد، مگر به‌واسطۀ قساوت قلب و كسى قسىّ القلب نمي‌شود مگر از زيادى گناهان.»